We begonnen de dag met het verkennen wat een ‘relatie’ nou
eigenlijk is.
Niet door een filosofische discussie, maar door in een imaginatie.
“Stel je eens voor dat je in een grote witte bol bent. Je voelt
echter geen gewicht. Er is verder niets, alleen jij. Je kunt
geen hoeken, bodem, plafond of afstand zien. Er is geen geluid
er is gewoon....NIETS. Jij bent er wel, maar wie of wat is die
‘jij?’ En dan komt er ineens een vlieg binnen. Plotseling is
er geluid, een afstand van jou tot die vlieg, de vlieg kan een
emotie bij je oproepen, er is ineens een verschil in grootte
tussen jou en die vlieg. Er ontstaat een relatie. Je kan je
relateren aan iets, je vergelijken met iets, en daardoor kan
je beginnen te definiëren wie je bent, of wie je wilt zijn.
De oefening ging over in een lopende oefening door de ruimte,
waarbij de deelnemers verschillende instructies kregen: je volledig
afsluiten voor de anderen, je gewaar zijn van de anderen, contact
maken met een ander, en wat zijn dit voor werkwoorden? Hoe doe
je dit alles en wat is daarvoor nodig? Wat is je eerste impuls
als je contact wilt hebben met een ander, een relatie wilt aangaan?
De conclusie dat ‘afsluiten’ een werkwoord is dat niet werkt,
werd door iedereen gedeeld. Je kunt niet ontkomen aan invloed
van anderen, hetgeen de noodzaak om zeer selectief te zijn in
het kiezen van de mensen om je heen (voor zover er keuze is)
onderstreepte.
Daarna hebben we op een rijtje gezet wat oorzaken kunnen zijn
van relatieproblemen, min of meer in volgorde van meest voorkomend
en minder voorkomend. De deelnemers hadden allemaal al behoorlijk
wat ervaring met relaties, als therapeuten en enkelen eveneens
in het geven van relatietherapie. En dat werkte erg prettig.
Er werd enthousiast, actief meegedacht en gereageerd.
Dan de vraag: hoe kies je nou een passende levenspartner en
hoe leer je dat je cliënten als daarom gevraagd wordt? Ik heb
de deelnemers specifieke vragen gesteld over hun opvattingen
over (bijna) alle levensgebieden. Zij kregen de opdracht in
sleutelwoorden steeds het eerste op te schrijven dat in hun
opkwam. Gaandeweg werd duidelijk dat dit het verlanglijstje
is dat je in je achterzak moet hebben als je een partner zoekt.
En dat er dus veel tijd nodig is om erachter te komen of iemand
echt in jouw waarden, normen en levensvisie past. Moet een potentiële
partner 100 % scoren? Op essentiële punten zeer zeker wel, je
koopt geen inruilfiets tenslotte.
Maar op minder essentiële punten, zoals bijvoorbeeld uiterlijk,
kan je gerust een concessie doen. Met andere woorden: weten
wat je wilt, en zorgen dat je het krijgt. Ga niet alleen je
hormonen of verliefdheid achterna. Definitie van verliefdheid:
denken dat die ander jouw behoeften kan gaan vervullen. Een
verlangen en een projectie dus, die als je geluk hebt, uitkomen.
In de middag heb ik een begin gemaakt met hoe een traject relatietherapie
met twee mensen eruit kan zien.
Welke stappen doorloop je en welke vaardigheden zijn een voorwaarde
voor een goede, voedende relatie? Die voorwaarden kwamen ook
terug in de visie van John Gray op de verschillen tussen mannen
en vrouwen, alsook in de visie van Bert Hellinger die aan de
hand van duizenden familie-opstellingen een aantal zeer belangrijke
natuurlijke wetmatigheden in families en relaties in kaart bracht.
Bij cliënten met een complexe hulpvraag, bijvoorbeeld in het
geval van stiefgezinnen, is orde op zaken stellen middels een
familie-opstelling onontbeerlijk. Waar één stiefgezin is, zijn
er vaak meerdere met elkaar verweven. Bij ieder onderwerp werd
actief gediscussieerd en er was de veiligheid en vrijheid om
verschillende verlangens uit te spreken, ook over de richting
van de discussie. Ik heb aan de hand van een korte demonstratie
met één van de deelnemers uitgelegd hoe mensen verstrikt kunnen
raken in een belemmerende persoonlijke vicieuze cirkel, waar
die cirkel dan uit bestaat, hoe dat proces verloopt en hoe het
kan dat sommige mensen/echtparen elkaar steeds dieper in die
vicieuze cirkel duwen.
Uiteraard hebben we ons ook verdiept in de vraag: hoe doorbreek
je dat? Bewust(er) worden is het antwoord.
Bewust worden is een onspecifiek werkwoord dat werkt, en dat
ons ook hard laat werken, vooral in relatie problematiek. Aan
het einde van de dag hebben we het even gehad over mogelijkheden
voor een vervolg: video materiaal bekijken en bespreken van
een echtpaar in therapie en specifieker ingaan op de stappen
in een therapeutisch traject met twee mensen.
Valkuilen voor therapeut én cliënten, heb ik aangestipt door
de dag heen, maar ook dat zou nog meer gespecificeerd kunnen
worden. Wat niet onvermeld mag blijven is de fantastische lunch,
die met veel liefde en zorg gemaakt was door de organisator
van deze dag: Sabine Land.
En deze geslaagde dag was mede mogelijk door de gastvrijheid
van de eigenaar van het Reiki centrum in Goirle. Het was een
beetje kleiner dan ik gewend ben, maar daardoor ontstond wel
een gezellige ‘huiskamersfeer’.
Kortom: een geslaagde onderneming in het voor mij verre Goirle,
maar zeer de moeite waard. Ik wens ieder die dit leest zeer
voedende relaties toe!
Ineke Mulder
